Co roku do domeny publicznej przechodzą setki utworów autorów, których prawa majątkowe wygasły, oznacza to, że wszyscy możemy się cieszyć nieograniczonym dostępem do tych prac. W tym roku także mamy na polskiej liście autorów wybitnych naukowców, artystów, pedagogów i działaczy. Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu włączając się w świętowanie Dnia Domeny Publicznej postanowiła zeskanować do KPBC dzieła następujących twórców:
Eustachiewicz,
Tadeusz (1889-1949). [4 obiekty]
Zawodziński, Karol Wiktor
(1890-1949). [5]
Semkowicz, Władysław Aleksander
(1878-1949).[9]
Gartkiewicz, Stanisław (1892-1949). [2]
Niektóre utwory już są widoczne, inne są w zapowiedziach i będą dostępne lada moment zgodnie z planem digitalizacji i procedurami obowiązującymi w KPBC.
Poniżej przygotowano skrócone biogramy, by przybliżyć zainteresowanym sylwetki zacytowanych twórców, więcej przeczytamy w cytowanych źródłach:
Eustachiewicz, Tadeusz (1889-1949) był doktorem filologiem, historykiem wychowania, nauczycielem oraz wizytatorem. Urodził się 28 września 1889 roku w Chodorowie koło Lwowa. Zmarł 27 października 1949 roku w Poznaniu. W roku 1907 – ukończył gimnazjum w Brzeżanach, następnie rozpoczął studia z filologii polskiej i klasycznej we Lwowie; po studiach pracował w gimnazjach w Brodach, Tarnowie i Rogoźnie. W latach 1919–1928 był profesorem gimnazjalnym w Ostrowie Wielkopolskim a także opiekunem Towarzystwa Tomasza Zana i gimnazjalnego czasopisma „Promień”; uczestniczył w pracach Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych. W roku 1925 – napisał pracę doktorską na temat „Dzieje sentencji Seneki w porenesansowej literaturze polskiej”, w latach 1928–1930 – był dyrektorem gimnazjum w Rogoźnie. Do 1939 – pełnił funkcję wizytatora szkół średnich Poznańskiego Kuratorium Okręgu Szkolnego. Od 1940 do 1944 – kierował tajnym nauczaniem młodzieży wysiedlonej z Ziem Zachodnich. Po zakończeniu wojny podjął pracę w gimnazjum ogólnokształcącym i liceum handlowym w Lublinie. W wyniku poważnej choroby stracił wzrok i wrócił do Poznania, gdzie zmarł w wieku 58 lat. Był autorem wielu opracowań dotyczących historii wielkopolskiego szkolnictwa średniego i ruchów młodzieżowych, napisał między innymi: Dzieje gimnazjum w Ostrowie (1926); Dziesięciolecie gimnazjum w Ostrowie w odrodzonej Polsce (1929); Dzieje Towarzystwa Tomasza Zana (1939, cały nakład i rękopis uległy zniszczeniu).
Źródło biogramu: http://www.impulsoficyna.com.pl/autorzy/eustachiewicz_tadeusz,2173.html.
Zawodziński,
Karol Wiktor
(1890-1949). Był
polskim
krytykiem
literackim,
teoretykiem
i historykiem
sztuki. Swoje
felietony ogłaszał drukiem w „Przeglądzie
Warszawskim”
używając pseudonimu Karol
de Johne.
Na łamach tego czasopisma publikował również wiersze, które
ukazały się również w zbiorze „Descour”. Współpracował ze
„Słowem
Wileńskim”,
„Narodem”,
„Banderą
Polską”,
„Głosem
Robotniczym”,
„Wiadomościami
Literackimi”
i „Przeglądem
Współczesnym”.
Od 1933 przez rok wykładał literaturę słowiańską
na Uniwersytecie
w Brukseli.
Za swoją twórczość 5 listopada 1938 otrzymał Złoty Wawrzyn Akademicki Polskiej Akademii Literatury. W 1946 został wykładowcą historii literatury słowiańskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, publikował w Arkonie. Ponadto Karol Wiktor Zawodziński zajmował się wersologią, dzieło pt. Zarys wersyfikacji polskiej ukazało się w dwóch tomach (pierwszy w 1936, drugi w 1952). Poruszał również tematykę żeglarstwa i martynistyki używając pseudonimu „Jachtsmen”…
Źródło biogramu polska Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Karol_Wiktor_Zawodziński. Tam można przejrzeć bardzo obszerny biogram.
Semkowicz,
Władysław Aleksander (1878-1949)
– prawnik,
historyk, geograf i kartograf, profesor UJ. Ur. 8 V we Lwowie, był
najstarszym dzieckiem profesora historii i bibliotekarza Uniw. Lwow.
Aleksandra (zob.) i Marii z Schierów. Studiował
na
Wydz. Prawa Uniw. Lwowskiego
(który ukończył w r. 1900), równolegle studiował na Wydz.
Filozoficznym
historię i geografię
(1900/1–1902/3).
Studia prawa odbył pod kierunkiem Oswalda Balzera i Władysława
Abrahama, historii u Ludwika Finkla, Tadeusza Wojciechowskiego,
Bronisława Dembińskiego, a geografii
u Antoniego Rehmana. W dn. 16 VIII 1902 uzyskał doktorat praw na
Uniw. Lwow. na podstawie dysertacji Nagana i oczyszczenie szlachectwa
w Polsce XIV i XV wieku (Lw. 1899) napisanej pod kierunkiem Balzera i
wydanej w redagowanej przezeń serii „Studia nad historią dawnego
prawa polskiego” (t. 1 z. 1). Pracował wówczas zarobkowo jako
suplent (zastępca nauczyciela) języka polskiego, historii i
geografii
w III Gimnazjum im. Franciszka Józefa I we Lwowie (1901–3). W
listopadzie 1902 otrzymał stypendium AU w Krakowie i wyjechał do
Rzymu na poszukiwania w Archiwum Watykańskim…
Źródło biogramu Polski Internetowy Słownik Biograficzny: https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/wladyslaw-aleksander-semkowicz. Tam można przejrzeć bardzo obszerny biogram.
Gartkiewicz,
Stanisław
(1892-1949). Polski
fizjolog; w
latach
1911-1914 studiował biologię na UJ, tam też rozpoczął
(1911-1912) działalność naukową nad ruchami wymoczków w Zakł.
Zoologii pod kierunkiem wybitnego krakowskiego zoologa, Michała
Siedleckiego; przez dalsze dwa lata pracował jako prywatny
asystent fizjologa, Napoleona
Cybulskiego w Zakł. Fizjologii, gdzie podjął temat
„Natura miary pobudliwości nerwów i mięśni”; prowadził też
badania terenowe w Karpatach nad rozmieszczeniem traszki
karpackiej Triturus
montandoni i
(Boulenger). Po I wojnie świat. w której brał udział jako kapral
1. Brygady został asystentem w Zakładzie Fizjologicznym Wydz. Lek.
UW u znanego fizjologa, Franciszka
Czubalskiego, gdzie zajmował się badaniem labiryntu u gołębi,
a po przerwie na wojnę 1920 r., w latach 1924-1926 pracował w Zakł.
Fizjologii Instytutu Nenckiego pod kierunkiem Kazimierza
Białaszewicza; tu zajmował się m. in. charakterystyką „snu”
małża szczeżui (Prace
Inst. Nenckiego,
3, 1925 Nr 47), reagowaniem szczeżui na bodźce świetlne oraz
zmianami stopnia jej pobudliwości na bodźce fotyczne w obrębie
poszczególnego okresu czynnościowego. Dużą wartość
naukową i dydaktyczną przedstawia jego monografia Szczeżuja (Bibl.
biol. Nr 5. Warszawa 1928). Gartkiewicz-Nałęcz był również
(1924-1925) kierownikiem Biblioteki
Instytutu Nenckiego. Doktoryzował
się na UW, po czym (1928) podjął pracę w Zakł. Fizjologii
(późniejszym
Zakł. Fizjologii Człowieka) na Wydz.
Lekarskim UW początkowo jako st. asystent, 1934 jako
adiunkt i 1937 jako adiunkt stabilizowany. W
latach 1920-1939
prowadził wykłady w fizjologii w Państw. Instytucie Wychowania
Fizycznego, później przemianowanym na Centr. Inst. Wych. Fiz.
(obecnie AWF)
i w innych miejscach.
Więcej można przeczytać na stronie Polskiego Towarzystwa Etologicznego. Źródło biogramu PTE: http://ptetol.nencki.gov.pl/biogramy/g-nalecz.htm.